در این تدریس به تفکیک سوالات نکاتی را متذکر می شوم

1. لغت

در برخی درس­ها واژه­ های دشوار وجود دارد. تعداد این درس­ها کم است. اما آنچه قابل توجه است بخش‌هایی است که با نام «آورده­اند که ...» می­شناسید. در مباحث این آزمون درس­های11 ، 13 و 16 این بخش را دارا هستند. البته شما باید معنی تمام لغت­های دشوار کتاب، حتی آنها که ستاره­دار نیستند، بدانید.

چند نکته:

1. تمام معانی یک کلمه را به خاطر بسپارید.

 2. به مفرد یا جمع بودن کلمات هم خوب دقت کنید.

 3. گاه یک کلمه در یک جمله و یک درس معنی خاصی می­دهد. در این موارد کل جمله یا بیت را به شما می­دهند.

معنی چند لغت دشوار:

کبریا: بزرگی    ارتجالاً: بی­درنگ           مخذول: خوار             بسمل کردن: سر جانوری را برید      

تمرین

 لغت­های زیر را شما بگویید:

بدسگال:                                  فیّاض:                          مندرس:                                   جافی:

2. املا

شما باید به تمام درس­ها از نظر املایی تسلط داشته باشید.

نکته:

گاهی در یک سؤال هم معنی کلمات را از شما می­خواهند و هم املای آن­ها را. معمولاً کلماتی که املای نادرست دارند، از نظر املایی هم دشوار هستند.

بخش­های«آورده­اند که..» و درس چهاردهم از نظر املایی مهم­تراند.

تمرین

در جملات زیر چند غلط املایی وجود دارد؟

 شاخه­های عظیم به وضعی موهش ایستاده بودند.

برخیز که اسلاح چراغ می­کنم و چراغ را بکش.

بدین زور و زر دنیا چو بی­عقلان مشو قرّه

عجب نبود که با ابدال خود را هم­اِنان بینی

3. آرایه­های ادبی

در مباحث این آزمون شما با آرایه ادبی مهم «ایهام» آشنا می­شوید. (برای توضیحات این آرایه به مشاوره آزمون 10 مرداد مراجعه کنید.)

تمرین

در ابیات زیر کدام واژه­ها ایهام دارند؟

الف: ارغوان جام عقیقی به سمن خواهد داد                  چشم نرگس به شقایق نگران خواهد شد

ب: ز گریه مردم چشمم نشسته در خون است     ببین که در طلبت حال مردمان چونست

4. تاریخ ادبیات

نام نویسندگان و کتاب­های­شان، ویژگی­های سبکی شاعران و هر موردی که پیونددهنده تاریخ و ادبیات باشد در این بخش می­گنجد. از بخش اعلام غافل نشوید. تمام کتاب­های یک نویسنده یا شاعر را به خاطر بسپارید.

القاب و عناوین بزرگان نیز جزء در این بخش از شما پرسیده می­شود.

در مبحث این آزمون شما با افرادی چون ویکتور هوگو، محمود صناعی و محمد علی اسلامی ندوشن آشنا می­شوید.

تمرین

از هر کدام از این افراد یک یا دو اثر نام ببرید.

5. درک مطلب

مهم­ترین بخش درس ادبیات فارسی در هر مقطع تحصیلی درک مطلب  و برداشت مفهوم درست از     درس­هاست. این بخش نشان می­دهد که شما تا چه حد درس­ها را به شکل عمیق و دقیق درک کرده­اید.

نکته: به مفاهیم مشترکی که برخی درس­ها با هم دارند دقت کنید. خودآزمایی­ها برخی از این مفاهیم را به شما یادآور می­شوند.

درس­هایی که باید از نظر مفهومی بیشتر مدّ نظر قرار دهید عبارت­اند از:

درس­های 12 ، 13 و 16. در این میان شعر باغ عشق سنایی از اهمیت بیشتری برخوردار است.

تمرین

کدام یک از ابیات زیر به ناپایداری و زوال این دنیا اشاره دارد؟

الف: ز یزدان دان نه از ارکان که کوته دیدگی باشد/         که خطی کز خرد خیزد تو آن را از بنان بینی

ب: بدین زور و زر دنیا چو بی­عقلان مشو غرّه/ که این آن نوبهاری نیست کش بی مهرگان بینی

ج: عنان گیر تو گر روزی جمال درد دین باشد/ عجب نبود که با اَبدال خود را هم­عنان بینی

د: اگر در باغ عشق آیی همه فرّاش دل یابی/ و گر در راه دین آیی همه نقاش جان بینی